Η σημασία του νερού για τις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής

Το νερό είναι η σημαντικότερη θρεπτική ουσία για της αγελάδες γαλακτοπαραγωγής. Αν και τόσο φθηνό, συχνά αγνοείται η διαθεσιμότητά του. Η παροχή κατάλληλης ποσότητας  καθαρού νερού, είναι απαραίτητη για βασικές σωματικές λειτουργίες όπως η ούρηση και η εφίδρωση.

Το γάλα είναι 87% νερό και η περιεκτικότητα του σώματος μιας αγελάδας γαλακτοπαραγωγής σε νερό, κυμαίνεται από 55% έως 80% του σωματικού της βάρους. Μια αγελάδα γαλακτοπαραγωγής έχει τη μεγαλύτερη ανάγκη νερού, ανά μονάδα βάρους σώματος, σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο θηλαστικό. Μια γαλακτοπαραγωγική αγελάδα θα καταναλώσει από 110 έως 170 λίτρα νερού την ημέρα. Υπό συνθήκες θερμικής καταπόνησης (heat stress), η πρόσληψη νερού μπορεί να διπλασιαστεί, καθιστώντας ακόμη  σημαντικότερη την παροχή νερού. Το μέγεθος της αγελάδας, το επίπεδο της γαλακτοπαραγωγής, η ποσότητα ξηράς ουσίας που καταναλώνει, η θερμοκρασία και η σχετική υγρασία του περιβάλλοντος, η θερμοκρασία του πόσιμου νερού, η ποιότητα και η διαθεσιμότητα του νερού, είναι μερικοί από τους σημαντικότερους παράγοντες που θα επηρεάσουν την ποσότητα νερού που θα καταναλώσει μια αγελάδα. Το να διασφαλίσουμε ότι όλες οι αγελάδες διαθέτουν άφθονο, καθαρό και φρέσκο νερό, είναι μεγάλης σημασίας.
Το νερό μπορεί να χαθεί μέσω του σάλιου, των ούρων, της κόπρου, του γάλακτος, μια περιορισμένη ποσότητα από εφίδρωση και μέσω της αναπνοής. Μια αγελάδα γαλακτοπαραγωγής ξοδεύει 10 έως 60 λεπτά της ώρας κάθε μέρα, για να πιει νερό. Οι αγελάδες μπορούν να πίνουν πολύ νερό, πολύ γρήγορα. Ωστόσο, εάν ο χώρος με τις ποτίστρες δεν είναι αρκετά μεγάλος ή ο ρυθμός ροής του νερού είναι πολύ αργός, οι αγελάδες μπορεί να αργούν για να καλύψουν τις ανάγκες τους σε νερό ή μπορεί να μην πιουν καθόλου κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης στην ποτίστρα, λόγω συνωστισμού. Συνιστάται ελάχιστος ρυθμός ροής 10 έως 20 λίτρα νερού ανά λεπτό. Ο σχεδιασμός του μέρους πρέπει να είναι τέτοιος, που να επιτρέπει εύκολη και γρήγορη πρόσβαση προς τη δεξαμενή.
Ορισμένες γενικές συστάσεις για τις διαστάσεις των ποτίστρων είναι:
-
ύψος δεξαμενής νερού από το έδαφος, μεταξύ 60 και 80 εκατοστών
- το βάθος της δεξαμενής πρέπει να είναι τουλάχιστον 8 εκατοστά
- τουλάχιστον 2 ποτίστρες σε κάθε τοποθεσία, για να αποτρέπεται στις κυρίαρχες αγελάδες να προστατεύουν την ποτίστρα (bulling)    

Δώστε αρκετό χώρο στη ποτίστρα, έτσι ώστε το 20% των αγελάδων σε μια ομάδα να μπορούν να πιουν ταυτόχρονα. Το νερό πρέπει να είναι άμεσα προσβάσιμο μετά το άρμεγμα.
Ένα σημαντικό γεγονός που πρέπει να θυμάστε είναι ότι οι αγελάδες θα πίνουν 30% έως 50% της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης νερού, εντός περίπου 1 ώρας μετά το άρμεγμα. Αυτή η ώρα είναι επίσης μια περίοδος αιχμής για τον καθαρισμό του αρμεκτικού συστήματος. Επομένως, η ροή του νερού που πηγαίνει στις ποτίστρες μπορεί να μειωθεί. Οι ρυθμοί ροής του νερού πρέπει να παρατηρούνται σε αυτούς τους χρόνους υψηλής χρήσης και να τροποποιούνται ανάλογα. Οι αγελάδες δεν πρέπει ποτέ να περιμένουν να γεμίσει η δεξαμενή νερού.
Οι ποτίστρες που τοποθετούνται σε μια περιοχή που επιτρέπει στις αγελάδες να πίνουν και να τρώνε ταυτόχρονα, μπορούν να ενισχύσουν την πρόσληψη ξηράς ουσίας και την παραγωγή γάλακτος. Ο καθαρισμός των ποτίστρων καθημερινά ή τουλάχιστον εβδομαδιαίως, είναι απαραίτητος. Συνιστάται η χρήση δοχείων νερού που όχι μόνο διευκολύνουν τη μέγιστη κατανάλωση νερού, αλλά και διευκολύνουν τον καθαρισμό. Αυτό εξασφαλίζει τη μέγιστη πρόσληψη φρέσκου και καθαρού νερού από όλα τα ζώα.
Η ποιότητα του νερού είναι ζωτικής σημασίας για τη μεγιστοποίηση της κατανάλωσης. Ένα δείγμα νερού μπορεί να συλλεχθεί από το αγρόκτημά σας και να σταλεί σε εργαστήριο για αξιολόγηση των φυσικών και χημικών του χαρακτηριστικών, όπως μέταλλα, νιτρικά, ολικά διαλυμένα στερεά και περιεκτικότητα σε βακτήρια. Ανάλυση δειγμάτων νερού τουλάχιστον μια φορά το έτος, είναι απαραίτητη.

Πεταλάς Αλέξανδρος,
Γεωπόνος,
Προϊστάμενος Εργ. Ζωοτροφών